Inleiding

In ons waterrijke land raken jaarlijks naar schatting 5.000 mensen ongewild te water. Meer dan 550 mensen overleven dat niet en nog eens bijna 700 mensen belanden na hun redding in het ziekenhuis. Er kan van alles gebeurd zijn. Je kunt met de auto te water raken maar je kunt ook in moeilijkheden komen bij het schaatsen, surfen, zeilen of zwemmen in zee. Ook een geoefende sporter kan in moeilijkheden komen door bijvoorbeeld kramp of onderkoeling.

Reddingsbrigades

De reddingsbrigades houden zich bezig met het bestrijden van de verdrinkingsdood, zowel met daadwerkelijk reddingswerk als met preventieve maatregelen zoals bijvoorbeeld het organiseren van zwem- en zwemmend redden lessen. Iedereen van vijf jaar en ouder kan lid worden van een reddingsbrigade.

Reddingsbrigades Nederland

Reddingsbrigades Nederland is het overkoepelend orgaan van reddingsbrigades in Nederland. Meer dan 30.000 leden van bijna 180 aangesloten reddingsbrigades leren zwemmend en/of varend redden. Reddingsbrigades Nederland is zowel aangesloten bij Nationale organisaties (NOC*NSF) en Het Oranje Kruis als bij Internationale organisatie zoals de ILSE (International Life Saving Europe). Door het lidmaatschap van de ILSE kunnen leden van de aangesloten reddingsbrigades ook deelnemen aan internationale wedstrijden en wordt op bestuursniveau samengewerkt zowel bij het organiseren van wedstrijden als beleidsmatige zaken.

Opleidingen

Hoewel het reddingswerk voornamelijk op vrijwilligers steunt, vereist het professionele vaardigheden van mensen die weten wat ze in een noodsituatie moeten doen. Daarom besteden reddingsbrigades veel aandacht aan opleidingen. Daarbij staat de veiligheid van de redder voorop. Een geoefende zwemmer weet waar moed eindigt en waar roekeloosheid begint. Het aanbod aan opleidingen varieert van het basisbrevet zwemmend redden tot zeer gespecialiseerde instructeurs opleidingen zwemmend en varend redden.

Zwemmend redden

De opleidingen zwemmend redden bestaan uit praktische oefeningen en trainingen. De hogere opleidingen hebben ook een theoretisch deel met daarin opgenomen EHBO en de Eerste Hulp aan Drenkelingen (EhaD). De theorie van het zwemmend redden staat beschreven in de Handleiding Zwemmend Redden.

Varend redden

Er zijn ook diverse brevetten en diploma’s te behalen voor het reddingswerk vanaf een boot; brevet Bink, diploma Opstapper, Schipper, Bondsschipper en flottielcommandant.

Specialisatie

Naast de algemene opleidingen zijn er ook een aantal gespecialiseerde opleidingen te volgen. Zo kan men zich bekwamen als docent zwemmend en/of varend redden, als radiocentralist of als wedstrijdfunctionaris. Aan de reanimatie van drenkelingen en het reddingswerk bij rampen wordt aparte aandacht besteed.

Redvaardigheid door zwemmers

Voorkomen is beter dan genezen. Dat geldt ook voor het werk van reddingsbrigades of het nu gaat om strandbewaking of toezicht bij waterevenementen. Het leren zwemmen is een noodzakelijk deel van de opvoeding, zeker in zo’n waterrijk land als Nederland. Als iedere zwemmer ook zou kunnen zwemmend redden, zou dat een belangrijke stap in de goede (veilige) richting zijn.

Veiligheid

Het publiek kent reddingsbrigades vooral door hun daadwerkelijke hulpverlening, voornamelijk tijdens de zomermaanden. Het grootste gedeelte van de Nederlandse Noordzeekust wordt beveiligd door aangesloten reddingsbrigades die, gestationeerd op vele strandposten. de veiligheid aan en in het water in de gaten houden. Met de toenemende recreatiebehoefte en mogelijkheden daartoe is er ook op en rond de binnenmeren en recreatieplassen een groeiende noodzaak tot beveiliging en bewaking. Hierbij valt te denken aan de randmeren. de grindgaten in Brabant en Limburg, de Friese meren en langs de grote rivieren. Steeds meer gemeenten, recreatieschappen en andere overheidsorganen betrekken een reddingsbrigade bij hun zorg voor de openbare orde en veiligheid. Met het Ministerie van Welzijn,. Volksgezondheid & Sport, die het werk van de reddingsbrigades steunt, is regelmatig contact over belangrijke veiligheidsaspecten.

Inzet bij evenementen

Reddingsbrigades worden regelmatig gevraagd om bij grootschalige watersportevenementen. zoals surfmarathons, triatlons en schaatstochten te assisteren om de veiligheid van de deelnemers zoveel mogelijk te waarborgen. Al jarenlang werkt de TROS samen met aangesloten reddingsbrigades voor de beveiliging door duikers van het spectaculaire programma ‘Te Land, ter zee en in de lucht’. Op plaatselijk niveau worden reddingsbrigades vaak gevraagd voor de bewaking van bijvoorbeeld een zwemvierdaagse en de intocht van St. Nicolaas.

Rampentaak

Sinds de Zeeuwse Watersnoodramp in 1953 is Reddingsbrigades Nederland, toen nog de Koninklijke Nederlandse Bond tot het Redden van Drenkelingen, in het bezit van een aantal speciaal ontwikkelde boten voor het redden van slachtotters uit ondergelopen gebieden. Ook bij de ramp in Tuindorp Oostzaan werd gebruik gemaakt van deze boten. Mede door de recente wateroverlast in 1993/1995 in Limburg en Gelderland werd er in 1995 een overeenkomst gesloten met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en het Nationaal Rampenfonds waarin ondermeer werd vastgelegd dat reddingsbrigades voor het uitvoeren van de inzet bij toekomstige rampen subsidie ontvangen waarmee de in de loop der jaren sterk verouderde rampenvloot (compleet met inventaris en trailers) wordt vervangen. Tevens is er een bedrag gereserveerd voor het opleiden van vrijwilligers voor de inzet bij rampen.

Reddingsmateriaal

Vanaf de 50er jaren heeft men zich beziggehouden met de ontwikkeling en bouw van speciale boottypes voor het reddingswerk uitgevoerd door reddingsbrigades. De laatste boot die speciaal voor de reddingsbrigades werd gebouwd is de Rescue II, een snelle boot die voornamelijk wordt gebruikt aan de kust. Reddingsbrigades kunnen over de boten beschikken door aanschaf ervan door de reddingsbrigade zelf , de gemeente of ze kunnen soms via Reddingsbigades Nederland er een in bruikleen krijgen. In het geval van een ramp moet deze dan wel compleet met inventaris en een opgeleide vaarploeg voor inzet beschikbaar zijn. Elke reddingsbrigade met een of meerdere boten zorgt voor het goede onderhoud van de boot en motor. In het Nationaal Trainings Centrum te IJmuiden is een werkplaats ingericht waarde reddingsbrigades hun boot kunnen brengen voor onderhoud. Tevens is daar een groot gedeelte van de rampenvloot gestald.

Het werk van reddingsbrigades geschiedt geheel op basis van vrijwilligheid

We hopen u met deze informatie genoeg informatie te hebben gegeven over het werk van reddingsbrigades en Reddingsbrigades Nederland. Wilt U toch nog meer informatie over onze vereniging stuurt U dan een mailtje naar de VRE en vermeld daarin U naam en telefoonnummer en dan nemen wij contact met u op.